آشنایی با گیتار کلاسیک

در مورد گیتار کلاسیک بیشتر بدانید:

همانطور که می دانید امروزه ساز گیتار در سبک های مختلف حضور پر رنگ و موثری را در موزیک دارد.

این موضوع به ساختار و نوع صدای لطیف و تکنیک های نوازندگی و پیشینه این ساز بر می گردد.

نوع آناتومی این ساز به لحاظ ساختار بدنه و نوع دست گرفتن و قابلیت ملودی نوازی و ریتم نوازی و حمل و نقل آسان،به همراه قابلیت ها و تکنیک های منحصر به فرد،باعث شده که این ساز از سالهای خیلی دور بتواند خود را نشان دهد و به جایگاه ویژه امروزه برسد.

به جرات می توان گفت در اکثر موزیک های روز دنیا،این ساز یا در خط اصلی ملودی و یا در بخش ریتم حضور اصلی و مهم دارد طوری که نبود گیتار در خیلی از موزیک ها خلا خود را کاملا نشان می دهد.

گیتار کلاسیک:

کلمه “گیتار کلاسیک” (Classical guitar)، هم به نوعی گیتار اشاره می کند و هم به معنی سبک نوازندگی مرتبط با آن گیتار می باشد. اصول و روش تدریسِ گیتار کلاسیک همیشه بر روی داشتن تکنیک مناسب دست های چپ و راست می باشد.

نوازندگان حرفه ای  گیتار کلاسیک، وقت زیادی را صرف این می کنند که انگشت های دست راست خود را بطوری شکل و تمرین دهند که به موسیقی ای بی نقص برسند.

بنابراین، یک اجرای بی نقص با این ساز، تفاوت های چندانی با دیگر سبک های گیتار دارد

 خودِ گیتار کلاسیک ( که اغلب گیتار اسپانیایی نیز نامیده می شود)،

با این وجود، غالباً در سبک های دیگر استفاده می گردد و یکی از ارکان های اصلی در موسیقی پاپ و راک می باشد.

حتی نوازندگان سبک جاز هم از این ساز استفاده می کنند، خصوصاً وقتی که در موزیکشان، به گرمای موسیقی لاتین نیاز باشد.

اگرچه برای تولید موسیقی صحیح کلاسیک، به تکنیک دست راست کلاسیک نیاز است، اما از تکنینک های مرتبط با گیتار های پلکتروم (Plectrum guitar) نیز می توان برای تاثیرگذاری خوب استفاده کرد.

گیتار کلاسیکی که امروزه از آن استفاده می شود، شاهد تحولات زیادی نسبت به مدل اولیه آنمی باشد.

اگرچه با پیدایش گیتارهای الکتریک و آکوستیک در اوایل قرن 20 میلادی، توجه کمتری به این نوع از گیتار می شود و تغییرات چندانی بر روی آن صورت نمی گیرد.

تاریخچه گیتار کلاسیک:

تاریخچه گیتار کلاسیک خیلی زودتر از آنچه فکرش را می کنید آغاز می شود.

در خاور قدیم، 1900 تا 1800 سال پیش از میلاد مسیح، در کاوش هایی که در شهر بابِل صورتمی گیرد،

لوح های سفالی ای پیدا شده اند که بر روی آن ها تصاویری از ابزار آلات موسیقی شبیه به گیتار و سازهای زهی حکاکی شده اند.

در زمان رومی ها، سازهایی که بی شباهت به گیتارهای مدرن امروزی نبوده، دیده شده اند. این سازها از چوب و سیم ساخته شده بودند و بر روی سطح شان 5 سوراخ وجود دارد.

در قرن 16 میلادی اما، تلاش های نخستین برای تولید گیتارهایی شبیه به گیتارهای کلاسیک امروزی انجام شد. اولین سازی که ساخته شد، فقط 4 جفت تار داشت و دارای بدنه ای دایره ای شکل به شکل هلو بود. این گیتار در بین مردم جامعه ی آن زمان بسیار محبوب شده بود، بطوریکه در اکثریت جشن ها، مناسبت ها و حتی دورهمی ها از آن برای مجلس گرمی استفاده می شد.

از شاعر نامدار، وینسته اسپینل (Vicente Espinel)، بعنوان مخترع گیتار یاد می شود، اما این جوآن کارلز آمات (Joan Carles Amat) کاتالونیایی بود که قطعه “Cinco ordnes” را ساخت و به محبوب شدن گیتار در سراسر اروپا کمک کرد. گیتار در دوره باروک(Baroque period) بسیار معروف شد و در قرن 18ام میلادی مدل 6 تاره آن ساخته شد. نکته جالب در این مورد این است که گیتار اسپانیایی و کلاسیک به دست یک اتریشی و نه یک اسپانیایی، به دنیا معرفی شده، از کریستین فردریک کارتین بعنوان معرف گیتار کلاسیک به آمریکای جنوبی یاد می کنند.

ویژگی های فیزیکی:

تار:

تفاوت عمده، مشخصاً، جنس تارهایی است که استفاده می شود. ماده اصلی ای که تارهای گیتار کلاسیک از آن ساخته می شوند روده حیوانات است.

اگرچه امروزه از نایلون هم بجای روده حیوانات در ساخت گیتار کلاسیک استفاده می شود.

تارهای بالایی از رشته های نایلونی با مقطع دایره ای ساخته می شوند و تارهای باس از رشته های نایلونی ریز با سیم پیچ آلیاژ مس تهیه می گردند.

سیم های نایلونی گیتارهای کلاسیک صدای گرم تری را نسبت به سیم های فلزی تولید می کنند، حتی وقتی که با پیک  می زنید.

غالباً موسیقی ای که با گیتار کلاسیک می نوازید شامل نت های تک و آرپژو می باشد،

این موضوع به این دلیل می باشد که هنگامی که تارهای گیتار کلاسیک به صدا در می آیند، این تارها به خوبی تارهای فلزی نمی توانند صداها را باهم تلفیق کنند،

در نتیجه، روش درست تار زدن در گیتار کلاسیک، نسبت به گیتارهای دیگر بسیار مهم تر می باشد.

سر دسته:

گردنه گیتار کلاسیک به نسبت گیتارهای الکتریک و آکوستیک، یک سانتی متر پهن تر است و از پایین به بالا مخروطی نمی شود.

این قابلیت باعث این می شود که نوازنده براحتی بتواند تکنیک های سختِ انگشت را بر روی گیتار اجرا کند.

صفحه ی انگشت گذاری (Fret board) در گیتار کلاسیک غالباٌ صاف است.

این نوع گیتار میله خرپایی(Truss rod) ندارد. اصولاً میله خرپا، برای مقاومت بیشتر در برابر کشش رشته های فولادی گیتارهای الکتریک و آکوستیک اختراع شده است.

به همین خاطر، نباید بر روی گیتارهای کلاسیک، تارهای فلزی نصب کرد زیرا آسیب های جبران ناپذیری را بر بدنه گیتار وارد می کند. گیتارهای کلاسیک به ندرت، بر روی صفحه انگشت گذاری خود، نشانگر فرت دارند، اما گاهی اوقات، برخی از سازندگان آلات موسیقی، نشانگرهای نقطه ای را در طرف رو به نوازنده تعبیه می کنند.

پل خرک:

وظیفه اصلی پل خرک در گیتارهای کلاسیک این است که ارتعاشات تارها را به حفره ی صدا منتقل کند.

این عمل باعث لرزش هوای داخل گیتار می شود و در نتیجه صدای مرتعش توسط تارها تقویت می شود.

وظیفه دیگر پل خرک این است که تارهای گیتار را در جای خود نگه دارد.

مارک گل رز(Rossette):

معمولاً در اطرف حفره صدای گیتارهای کلاسیک یک طرح  تزئینی و هنری وجود دارد.

این طرح، “Rossette” نام دارد. تا به امروز، هیچکسی نتوانسته عملکردی که این طرح برای گیتار دارد را تشخیص دهد.

برخی ادعا می کنند که این طرح گل رز، موجب تقویت آن منطقه از گیتار می شود و از آن در برابر ترک خوردگی محافظت می کند.

این در حالیست که اکثریت عقیده دارند که گل رز هیچ کارایی ای ندارد و فقط برای زیبایی می باشد.

بدنه:

بدنه های گیتارهای الکتریک و آکوستیک بسیار متنوع اند. این در حالیست که گیتار کلاسیک دارای بدنه ای استانداردتر می باشد.

اکثر گیتارهای کلاسیک از نظر اندازه و شکل عملا یکسان هستند، اگرچه تعداد کمی از سازندگان ساز، مدل های بزرگتری را نیز تولید می کنند.

در کل این نوع گیتار، به خاطر نداشتن میله خرپا، نسبتا سبک تر است و بدنه آن نیز از استحکام کمتری برخوردار است.

پل خرکِ ( (Bridgeگیتارهای کلاسیک در مقایسه با گیتار های دیگر یک وسیله نسبتاً ساده است.

تارهای گیتار کلاسیک انتهای توپی شکل ندارند و براحتی به پل خرکِ گیتار گره میخورند.

گیتارهای کلاسیک معمولا صدای نامطلوبی در بالای صفحه انگشت گذاری خود تولید می کنند،

اگرچه این موضوع به طور کلی مشکلی را در موسیقی جادویی ای که این دستگاه می تواند تولید کند، ایجاد نخواهد کرد،

زیرا در یک تفاوت دیگر، گردنه این گیتار چسبیده به بدنه در فرت دوازدهم است و دسترسی به نقاط بالاتر از آن برای نوازنده دشوار می باشد.

گیتارهای کلاسیک دارای بدنه ای توخالی هستند که به آن ها این اجازه را می دهد که صدایی رسا و گرم تولید کنند (حتی بدون تقویت کننده صدا).

خیلی از گیتارهای دیگر نیز دارای بدنه ای توخالی هستند ولی جنس بدنه ی آن ها نسبت به گیتار کلاسیک، مستحکم تر می باشد.

تکنیک های مهم برای نوازندگی گیتار کلاسیک:

معلمان گیتار کلاسیک، بر استفاده از تکنیک درست و دقیق در زدن گیتار تاکید دارند.

نوازندگان به صورت نشسته در حالیکه پای راستشان را روی پای چپ شان قرار می دهند و گیتار را روی پای چپ شان نگه می دارند، شروع به نوا می کنند.

انگشت شست دست چپ نیز نباید در هنگام نواختن،در بالای گردنه گیتار تکان تکان بخورد. در مقابل، بسیاری از نوازندگان راک انگشت شست خود را به دور گردنه گیتار می بندند تا سیم های پایین را کاملا بی صدا کنند.

نکته ای که در بالا گفتیم تکنیک اصلی نوازندگی با گیتار کلاسیک می باشد.

همانطور که صدها گیتار مختلف در بازار عرضه می شود صدها تکنیک مختلف نیز برای نوازندگی این گیتارها وجود دارد.

برخی از گیتاریست ها با انگشتانشان و بعضی با پیک می نوازند.

برخی از گیتاریست ها از تقویت کننده صدا استفاده می کنند، در حالیکه برخی دیگر با صدای طبیعی، گیتار را می نوازند. در زیر، نگاهی خواهیم داشت به  تکنیک هایی که نوازندگی با گیتار کلاسیک را از سبک های دیگر گیتار متمایز می کند.

گیتار زدن با انگشت های دست: یک گیتاریست کلاسیک با انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت وسط و انگشت حلقه اش تارهای گیتار را می نوازد.

به این تکنیک، تکنیک انگشتان دست (Finger style) می گویند.

این را هم  باید بدانید که یک نوازنده گیتارِ کلاسیک هیچگاه از پیک گیتار استفاده نمی کند.

استفاده از ناخن ها برای گیتار زدن: نوازندگان گیتارهای کلاسیک معمولاً با ناخن های انگشتشان، گیتار را می نوازند تا صدای بلند، رسا، و طنین انداز تولید کنند.

نوازندگی با صدای طبیعی گیتار: نوازندگان گیتارهای کلاسیک عمدتا از سیستم تقویت صدا استفاده نمیکنند و با صدای طبیعی گیتارشان را می نوازند.

(اگرچه گاهی اوقات از میکروفون برای بلند تر کردن صدا کمک میگیرند)

نگه داشتن گیتار با یک تکیه گاه در محل: یک گیتاریست کلاسیک از نوعی پشتیبان و نگه دارنده برای نگه داشتن گیتار در یک موقعیت نوازندگی مناسب استفاده می کند.

انواع مختلفی از تکیه گاه ها وجود دارد که ممکن است یک گیتاریست از آنها استفاده کند، مانند چهارپایه پا ، بند یا تکیه گاه قابل اتصال به گیتار.

تلاش برای “تمیز” نواختن: یک گیتاریست کلاسیک معمولاً سعی می کند بدون ایجاد صدای وزوز، سر و صدای ناخن، نت هایی که از دست می رود و … گیتار بزند. به این نوع نواختن “تمیز”(Clean) می گویند.

تلاش برای تولید یک لحن گرم و غنی: معمولاً، یک گیتاریست کلاسیک سعی می کند هنگام نوازن، لحنی گرم، غنی و ملایم تولید کند. این موضوع از گیتاریستی به گیتاریست دیگر متفاوت می باشد

سبک خاص گیتار کلاسیک

برای مدت سال های زیادی، گیتار کلاسیک، ساز محبوب و ایده آلی برای گیتاریست های تازه کار می باشد.

این امر تا حدودی به دلیل برچسب “کلاسیکی” بود که بر روی این گیتارها وجود داشت، که درجه بالایی از احترام را برای این گیتارها به ارمغان می آورد.

دلیل دیگر این محبوبیت این بود که بسیاری از والدین نسبت به گیتارهای الکتریک و آمپلی فایرهای پر سروصدایشان واهمه داشتند و ترجیح می دادند که فرزندشان گیتار کلاسیک بنوازد.

این موضوع تا زمانی که برای بچه ها مشخص شد که می توانند با یک سری تجهیزات و حتی هدفن می توانند گیتار الکتریک بنوازند .

در واقع، گیتار کلاسیک اصلاً مناسب یادگیری موسیقی راک و نحوه نوازندگی آن نیست.

برای یادگیری موسیقی راک، معمولاً از گیتارهای الکتریکی استفاده میشود که یکی از اجزای اصلی موسیقی راک است.

تفاوت های گیتار کلاسیک و الکتریک حتی در تولید پایین ترین صداها نیز قابل تشخیص است.

نوازندگان راک، هنگام اجرا با گیتار الکتریک، عمدتاً از تکنیک خم کردن تارها (String bending) و ویبراتو((Vibrato استفاده می کنند. استفاده از این تکنیک ها بر روی تارهای نایلونی گیتار کلاسیک سخت و غیر ممکن است.

علاوه بر این ها، اکثر سبک های تک نوازی با گیتار بر مبنای دسترسی بی حد و حصر تا فرت بیست و دوم تشکیل می شوند،

این در حالی است که گیتارهای کلاسیک به ندرت بیش از 19 فرت دارند و نوازندگی سریع بالاتر از فرت 12 با این نوع گیتار، امکان پذیر نیست.

گیتار کلاسیک برای طیف وسیعی از سبک های دیگر کاملاً مناسب است، از نواختن کلاسیک خالص گرفته تا موسیقی متن سبک جاز (Jazz)، فولک، بوسا نوا (Bossa nova) و فلامنکو (Flamenco).

این ساز همچنین به نوازندگان مبتدی کمک می کند تا محدوده شنیداری خود در موسیقی را وسیع تر کنند و در درک موسیقی های مختلف حرفه ای شوند.

نوازندگی گیتار کلاسیک بسیار فنی می باشد و به مهارت های خاص خود نیاز دارد.

پس لازم است که برای آنوزش فرزند خود حتما از استاد خبره استفاده کنید تا باعث شود تکنیک های نوازندگی را بدرستی یاد بگیرد.

چوب مورد استفاده در گیتار کلاسیک:

چوب هایی که در ساخت قسمت های مختلف گیتار کلاسیک استفاده می شوند کاملا استانداردو به گونه ای تعبیه می شوند که بهترین نتیجه را ایجاد کنند.

قسمت بالایی گیتار، عمدتاً از چوب صنوبر ساخته می شود و برای ساخت گردنه و صفحه انگشت گذاری (Fret board) گیتار از چوب درخت افرا استفاده می گردد.

از شاخه گل رز و آبنوس برای ساخت پل خرکِ گیتار استفاده می شود.

چوب ماهون و شاخه گل رز برزیلی از دیگر چوب های عجیب و غریبی هستند که در تولی پشت و کناره های گیتار کلاسیک از آن ها استفاده می شود.

جنس چوب قسمت بالای گیتار، از نظر متخصصان، بعنوان مهمترین عامل در کیفیت صدای گیتار شناخته می شود

یک چوب مرغوب می تواند باعث تولید صدایی جادویی در گیتار کلاسیک گردد.

سازها و گیتارهای پیشرفته، غالباً، از چوب هایی که سال های زیادی از عمر آن ها می گذرد، تولید می شوند.

توصیه برای خرید گیتار:

امروزه تولید کنندگان زیادی در سراسر دنیا هستند که انواع گیتار کلاسیک تولید می کنند،که بعضی از آنها دارای برند معتبر جهانی می باشند.

اکثر مربیان و نوازندگان حرفه ای ترجیح می دهند که ساز دست ساز معتبر بگیرند که این امری ضروری می باشد.

به این دلیل گیتار دست ساز آنهم توسط یک سازنده معتبر از هر لحاظی ارجعیت دارد به گیتارهای تولید کارخانه جات.

استاد سازنده و معتبر روی گیتار خود وقت می گذارد تا بتواند بهترین ها را در زمینه قیمتی تولید کند از این رو قابل اعتماد می باشند.

هر چند تنوع گیتار کلاسیک و کیفیت بالا،شامل هزینه های سنگینی می شود با این وجود توصیه می کنیم با صرف هزینه مناسب گیتاری را تهیه کنید که شرایط ایده ال را دارا باشد.

یک گیتار فاقد اعتبار و مبتدیه بی کیفیت تاثیر بسیار بدی روی تکنیک نوازندگی شما می گذارد.

انواع گیتار:

گیتار فلامنکو:

گیتار فلامنکو، گیتار کلاسیکی است که اصولا از آن برای نوازندگی در موسیقی فلامنکو اسپانیایی استفاده می شود.

بارز ترین ویژگی فیزیکی این گیتار قطعه ای به نام تاپ گارد (Tap guard) است که از قسمت های بالای گیتار، در برابر ضربه های موزون و ریتمیک زیادی که در سبک فلامنکو مرتباً از آن استفاده می شود، محافظت می کند.

این ماده معمولا از پلاستیک شفاف تول می شود و هر دو طرف تارها را پوشش می دهد.

گیتار فلامنکو نیز معمولا کمی کوچکتر و سبک تر از گیتار استاندارد کلاسیک است،

زیرا در این ساز میزان حجم صدا و رسایی آن مهمتر از ماندگاری و تُن موسیقی که تولید می کند دارد.

بُرِش دار (CUTAWAY):

چند سازنده گیتار، مدل های برش دار را برای راحت تر کردن دسترسی به فرت های فوقانی طراحی کرده اند،

که در بین گیتاریست ها محبوبیت زیادی دارد.

این ویژگی به طور کلی تأثیر نامطلوبی بر میزان صدا و تُن گیتار می گذارد.

به همین خاطر این برش ها در گیتارهای کلاسیک بیشتر با مدل های الکترو آکوستیکِ تار نایلونی همراه است.

گیتارهای کلاسیکِ الکترو-آکوستیک (Electro-Acoustic Classical Guitar):

این اصطلاح، که اغلب به “الکترو کلاسیک” خلاصه می شود، در واقع دو نوع متمایز گیتار را پوشش می دهد.

مورد اول در اصل یک مدل استاندارد از گیتار کلاسیک با سیستم پیکاپ تقویت می شود.

این نوع اندک تفاوت هایی را با مدل استاندارد گیتار کلاسیک  دارد (جز اینکه این نوع گیتار ها غالباً برش دارند).

نوازندگان گیتارهای کلاسیک، از این نوع گیتار، در موقعیت های بخصوصی که در آن نیاز به تقویت صدا وجود دارد، استفاده می کنند.

شرکت تاکامین ((Takamine سالیان سال است که مدل های با کیفیتی را از این نوعِ گیتار کلاسیک روانه بازار می کند.

نوعِ دوم گیتار الکترو کلاسیک برای نوازندگان گیتارهای غیرکلاسیک طراحی می شود و شباهت های بسیاری با گیتار الکتریکی و همچنین تفاوت های عمده ای با گیتار استانداردِ کلاسیک دارد.

این تفاوت ها، شامل گردنه ای باریک تر، صفحه انگشت گذاری منحنی، بدنه نازک تر و پل جبران کننده صدا، می باشد.

اخیرا، حتی، مدل هایی از این نوع گیتار تولید می شود که دارای بدنه ای سفت و مستحکم تر هستند که به آن گیتارهای الکتریک تارنایلونی می گویند.

شرکت گادین (Godin)، به دلیل اینکه سیستم های پیکاپ MIDI  را بر روی این گیتارها طراحی کرد، پیشرو در بازار فروش این نوع از گیتارها است.

برای مشاهده اطلاعات بیشتر در ویکی پدیا کلیک کنید

بازگشت به صفحه اصلی